کدام دنیا واقعیتر است؟ / تاثیر دوپامین بر اعتیاد به فضای مجازی
تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۷۵۲۷۵
دلایل زیادی وجود دارد که ما روز به روز با اشتیاق بیشتری در فضای مجازی وقت بگذرانیم اما مهمترین آن، طراحی حساب شده برخی برنامهها است که زمان زیادی را از مخاطبانش میرباید. این برنامهها، بخشی از اقتصاد توجه به شمار میروند که در آن توجه افراد به جای کالا و خدمات مورد توجه قرار میگیرد.
در این اقتصاد، مخاطبان این برنامهها، مشتری آنها نیستند بلکه فقط تبلیغ کنندهای هستند که به دیگران نشان دهند "این برنامه آنقدر جذابیت دارد که ما توجه و زمانمان را برای آن صرف میکنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
طراح نرمافزارها، مخاطبان را با تقلید از تکنیکهای مورد استفاده در ماشین اسلات به خود جذب میکنند. جذابیت این ماشینها بر مبنای تحریک و ترشح دوپامین طراحی شدهاند که مغز را وادار به تکرار یک کار میکند تا بتواند لذت اولیه را دوباره تجربه کند.
با اینکه دوپامین برای بقای جانوران ضروری است چرا که افراد را به برطرف کردن نیازهای فطری مثل غذا خوردن و تولید مثل ترغیب میکند اما باید توجه داشت که سیستم ترشح دوپامین، برای همه فعالیتها به یک شکل عمل میکند و توانایی تمایز دادن تجربه خوب و بد را ندارد. به همین دلیل همان قدر که برای ورزش روزانه ما را تشویق میکند، میتواند در اعتیاد به مواد مخدر یا ساعتها وقت گذراندن در فضای مجازی هم موثر باشد. این روند دقیقا همان ترفندی است که طراحان نرم افزار به کار میگیرند.
نمونههایی از محرک دوپامین، رنگهای روشن، غیرقابل پیش بودن و تازگی یک موضوع است و تمام اینها دقیقا همان عواملی هستند که با روشن کردن صفحه موبایل، دوپامین مغز را فعال میکنند.
در واقع تلفنهای همراه سرشار از محرکهای دوپامین هستند به طوری که برخی متخصصان از جمله تریستان هریس، از بنیانگذاران و مدیر اجرایی مرکز فناوری انسانی، موبایل را به عنوان دستگاههای اسلات جیبی معرفی کردهاند.
پاداش و لذتها در ترشح بیشتر دوپامین نقش به سزایی دارند. در ماشینهای اسلات، محرکی که باعث ترغیب به تجربه مجدد آن میشود، جایزهای است که درون آن وجود دارد. در تلفنهای همراه نیز این جایزه وجود دارد اما با شکل و شمایلی دیگر که غالبا به صورت لایک و نظرات درآمدهاند. به همین دلیل است که شبکههای اجتماعی، اخبار، بازیهای آنلاین و خریدهای مجازی، زمان بیشتری را به خود اختصاص میدهند.
استفاده از تکنیکهای ماشین اسلات و توجه خاص به ترشح دوپامین، آنقدر موثر و جهانی است که به گفته هریس تا به حال فقط طراحان انگشت شماری از این متد استفاده نکردهاند. به همین دلیل است که یکی از عادات پرتکرار و روزانه ما، چک کردن تلفن همراه حتی بدون هیچ دلیلی است. این اعتیاد و عادت میتواند به حدی باشد که اگر دقایقی از اسلاتهای جیبیمان دور بمانیم، دچار احساس اضطراب و ترس شویم و پس از به وجود آمدن استرس، سراغ تلفن میرویم و سعی میکنیم با گشت و گذار در آن، این احساسات منفی را از بین ببریم اما این کار فقط یک درمان لحظهای است و در طولانی مدت باعث میشود دوپامین بیشتری آزاد شود و ما را مجاب کند چک کردن تلفن همراه کار ارزشمندی است.
چاره کاراولین عملی که میتوان برای ترک چک کردن افراطی موبایل انجام داد، خاموش کردن اعلانها و حذف برنامههای اضافی است. این کار به مرور سطح دوپامین را کاهش میدهد.
دومین مرحله تغییر تم صفحه تلفن به رنگ سیاه و سفید است که جذابیت بصری آن را تا حدی کم میکند.
مرحله سوم، تعیین کردن محدوده برای کار با موبایل است؛ به عنوان مثال میتوانید تلفن را در پذیرایی و قسمتهایی از اتاق ممنوع کنید.
مرحله آخر نیز تعیین جایگزین برای ساعتهایی است که نمیخواهید در فضای مجازی هدر دهید. برای زمان اوقات فراغتتان، تفریحات و فعالیتهایی در فضای حقیقی پیدا کنید.
پس از انجام فعالیتهای مختلف و توصیه شده برای ترک عادت بی دلیل گشت زدن در دنیای بینهایت مجازی، کمی در دنیای واقعی سیر کنید و نتیجه آن را در بهبود کیفیت ارتباط با محیط پیرامون حس کنید. به یاد داشته باشید که تصمیمگیرنده نهایی برای چطور زندگی کردن شمایید؛ کدام دنیا را برای تحقق رویاهایتان واقعیتر میبینید؟
منبع: گاردین
ترجمه: تکتم شریفی نژاد-خبرنگار تحریریه جوان قدس
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: فضای مجازی برنامه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۷۵۲۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شعری که در فضای مجازی ۱۰ میلیون بازدیدکننده داشت
محمود اکرامی فر درباره برنامه «سرزمین شعر» که از شبکه چهارم سیما پخش شد، گفت: این برنامه شعر را به یک گفتمان عمومی و از یک گزاره محفلی به یک گزاره عمومی تبدیل کرد، به طوریکه شعر را در جامعه رواج داد و توانست دوباره به زندگی عمومی، گفتگوها و ارتباطات کلامی مردم برگرداند.
وی افزود: موسی عصمتی یکی از شاعرانی بود که بخاطر جاذبه رسانهای و شعر خوبش از او استفاده کردم و در گروه من قرار داشت. اشعار او را در صفحه مجازی ام منتشر کردم و بازخوردهای زیادی از آن گرفتم.
این شاعر و داور برنامه تلویزیونی «سرزمین شعر» گفت: بیش از صد هزار نفر از این صفحه من بازدید کردند و شعر این شاعر حدود ۱۰ میلیون نفر بازدیدکننده داشت. خیلیها برای ما نوشتند که با این شعر زندگی کردند و حتی به گریه افتادند. میتوانم بگویم سرزمین شعر برنامه خوبی بود و میتواند بهتر هم شود.
برنامه «سرزمین شعر» در ادامه هجدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر از ۲۶ اسفند پارسال در قالب مسابقه شعر به روی آنتن شبکه چهارم سیما رفت و فرصتی شد برای شنیدن اشعار جشنواره و انتخاب شاعران برتر بود. در قسمت اول این برنامه غزلی از موسی عصمتی درباره پدر و کارگران معدنعلاوه بر اینکه حضار برنامه را تحت تاثیر قرار داد، با اقبال عمومی هم همراه شد.
(پدر)
پدرم را خدا بیامرزد، مردِ سنگ و زغال و آهن بود
سالهای دراز عمرش را، کارگر بود، اهل معدن بود
از میان زغالها در کوه، عصرها رو سفید برمیگشت
سربلند از نبرد با صخره، او که خود قلهای فروتن بود
پا به پای زغالها میسوخت! سرخ میشد، دوباره کُک میشد
کورهای بود شعلهور در خود، کورهای که همیشه روشن بود
بارهایی که نانش آجر شد، از زمین و زمان گلایه نکرد
دردهایش، یکی دوتا که نبود! دردهایش هزار خرمن بود
از دل کوههای پابرجا، از درون مخوف تونلها
هفت خوان را گذشت و نان آورد، پدرم که خودش تهمتن بود
پدرم مثل واگنی خسته، از سرازیر ریل خارج شد
بی خبر رفت او که چندی بود، در هوای غریب رفتن بود
مردِ دشت و پرنده و باران، مردِ آوازهای کوهستان
پدرم را خدا بیامرزد، کارگر بود، اهل معدن بود
منبع: صداوسیما
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات